Tổ Yến hay còn gọi là Yến sào (theo tiếng hoa) là tổ của một loài chim Yến thường sinh sống và làm tổ ở các vách núi đá hay hang sâu hoang sơ, chủ yếu ở các nước Đông Nam Á như Việt Nam, Malaysia, Thái Lan, Campuchia… Từ xa xưa, tổ Yến đã được coi là thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, giúp ích cho sức khoẻ của con người. Cho đến ngày nay, con người có thể khai thác tổ Yến một cách dễ dàng hơn nhờ kỹ thuật tự xây nhà nuôi Yến. Nhưng do quá trình thu hoạch tổ Yến qua nhiều công đoạn vất vả và tốn nhiều thời gian kèm theo nhu cầu sử dụng tăng cũng là lý do khiến giá trị kinh tế của loại thực phẩm này khá cao. Vậy chúng ta cùng tìm hiểu để biết sâu hơn về tổ Yến nhé.

Hiểu biết về loài chim Yến

 - Chim Yến là loài chim có kích thước nhỏ từ 9-13 cm và trọng lượng trung bình khoảng từ 8- 20g, lông của chúng đa số có màu nâu đen.

- Chân chim Yến rất ngắn, chúng không bao giờ đậu xuống mặt đất hay trên cành cây, mà chỉ đậu bám trên các bề mặt vách. Chúng thường sinh sống ở những nơi được che khuất tốt, tránh sự đe doạ của kẻ thù.

- Thức ăn chính của chim Yến là những loài côn trùng nhỏ, chúng thường bắt mồi khi đang bay.

- Các giác quan thị giác, thính giác và khứu giác của chúng đặc biệt tốt, chính vì thế chúng rất nhạy cảm với môi trường xung quanh. Nếu có gì lạ thì chúng sẽ phát hiện ra ngay.

- Chim Yến là loài chim sống bầy đàn, rất trung thành với nơi ở, chúng đã ở tại một nơi nào đó thì sẽ rất khó di chuyến đi nơi khác trừ khi có những biến động lớn khiến chúng bất an như nơi ở bị phá hoại hay khai thác tổ Yến sai cách. Do đó, càng về lâu dài thì nơi ở của chim yến sẽ càng đông hơn nếu an toàn.

 Tổ Yến được hình thành như thế nào?

 - Tổ yến được hình thành vào thời kỳ sinh sản kèm theo tuyến nước bọt của chim Yến sẽ phát triển mạnh. Chúng sẽ chọn lựa vị trí an toàn và tốt nhất để xây tổ và vị trí này sẽ cố định lâu dài và được xây nhiều lần qua nhiều năm. Khi đến mùa, chim Yến trống cùng làm tổ với chim Yến mái, chúng dùng nước bọt tiết ra thành nhiều sợi bện vào nhau tạo thành tổ Yến trong nhiều ngày. Tổ Yến được kết dính vào thành vách, có màu trắng hình bán nguyệt, đôi khi có màu đỏ rất hiếm, người ta hay gọi là huyết Yến.

- Quá trình làm tổ của loài chim Yến rất vất vả, chúng phải xù lông, phình má vừa tiết nước bọt vừa đâp mạnh đôi cánh, chính vì thế khi quan sát tổ chim Yến, ta có thể thấy ngoài những sợi đan xen được tiết ra từ tuyến nước bọt của chim Yến còn có cả những sợi lông bị rụng kèm theo trong quá trình đập cánh bay lên của chim Yến.

- Sau khi làm tổ xong thì chim Yến trống và mái sẽ giao phối, khoảng thời gian sau thì đẻ trứng. Chim yến thường chỉ đẻ khoảng 2 trứng vào mỗi mùa. Tổ Yến sẽ là nơi để chim Yến ấp trứng, và là nơi ở của chim non khi chào đời.

- Đến lúc chim non trưởng thành sẽ bay đi và để lại tổ Yến, đây cũng chính là lúc chúng ta có thể thu hoạch tổ Yến, rồi qua các công đoạn làm sạch, đóng gói sản phẩm để đưa đến tay người tiêu dùng.

Giá trị dinh dưỡng của tổ Yến

 Theo các nghiên cứu cho thấy, trong tổ Yến có chứa nhiều các thành phần dinh dưỡng như acid amin, protein và các khoáng chất giúp ích cho sức khoẻ của con người.

Một trong số những tác dụng của tổ Yến đối với sức khoẻ của con người có thể đến:

• Đối với người lớn, tổ Yến giúp tăng cường trí nhớ, giảm mất ngủ, chống lão hoá, phục hồi các tế bào bị tổn thương nhanh chóng, kích thích lượng hồng cầu trong máu, ngăn ngừa ung thư, chắc khoẻ xương, tăng cường hệ miễn dịch. Ngoài ra, tổ Yến còn giúp các chị em phụ nữ có một làn da hồng hào, trẻ đẹp, mịn màng và ngăn ngừa lão hoá da.
• Đối với trẻ nhỏ, được sử dụng tổ Yến thường xuyên sẽ giúp các bé tăng cường sức đề kháng, hạn chế bệnh tật, kích thích hệ tiêu hoá, giúp trẻ ăn uống ngon miệng và hấp thu chất dinh dưỡng tốt hơn.